1.1.1        Libya

Aşağıdaki bilgiler referans kaynakların tarihlerinden de anlaşılacağı gibi Kaddafi rejiminin devrilmesinin öncesindeki durumu göstermektedir. Rejim değişikliği sonrasında yaşanan dinamik dönemin ileride ayrıca ele alınması gerekmektedir.

Ülkede tüm hizmetler devlet tarafından yürütülmektedir. Libya’da 2007’den sonra az sayıda da olsa özelleştirmeler gerçekleştirilmiştir. Özellikle bankacılık sektöründe yabancı yatırım çekilmeye çalışılmış, bu politika neticesinde 2007 ve 2008’de 5 kamu bankasının ikisi yabancı yatırımcılarca satın alınmıştır. Kalan üç bankanın ikisi ise ileride özelleştirilmek üzere tek çatıda birleştirilmiştir. (Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu, Libya Ülke Bülteni, 2010)

Libya Merkez Bankasına ek olarak ülkede 8 önemli finansal kurum daha bulunmaktadır. Libya’da faaliyet gösteren başlıca bankalar ve finansal kurumları şu şekilde özetlenebilir:

Ülkede altı tane ticari ya da mevduat bankası bulunmaktadır. Bunlar, The Jumhuriyya Bank, The Sahra Bank, The Ummah Bank, The Wahda Bank, The National Commercial Bank ve The Bank of Commerce and Development’dır. Ayrıca üç tane uzmanlaşmış banka The Agricultural Bank, The Devolopment Bank ve The Saving and Estate Investment Bank, iki tane de devletin mülkiyetinde yabancı yatırım ve bankacılık kurumu The Libyan Arab Foreign Bank-LAFB ve Libyan Arab Foreign Investment Company- Lafico faaliyet göstermektedir.

Ülkede LAFB uluslar arası bankacılık işlemlerinden sorumlu olup, yabancı yatırımlar Maliye Bakanlığı’nın yönetimindeki Lafico tarafından gerçekleştirilmektedir. Ayrıca, 2003 yılında özel ve kamu sektörü tarafından gerçekleştirilecek turizm projelerini desteklemeyi amaçlayan bir Turizm Kalkınma Bankası kurulmuştur.

 2007 yılında Merkez Bankası yabancı müteşebbisleri ülkedeki bankalara ortak olmaya davet etmiştir. Ayrıca hali hazırda Libya’da 14 yabancı bankanın temsilciliği bulunmaktadır.

Libya Merkez Bankası Başkanı Ferhat Omar Bengdara, 2009 Eylül ayında Libya’nın bankacılık sektörünün özel sektöre daha çok açılmasına sıcak baktıklarını ifade etmiştir. Libya’ya yönelik uluslar arası yaptırımların kalmasıyla birlikte petrol sektöründen sonra bankacılık sektörü de hükümetin ilgi odağı olmayı başarmıştır. Ülkede başlayan büyük yatırım faaliyetlerinin aksamadan devam edebilmesi için bankacılık sektörünün çağdaş bir yapıya kavuşmasına olan ihtiyacı gören Libyalı yetkililer, tutucu, içe kapanık ve rekabetçi olmayan bir bankacılık sisteminin, özel sektör yatırımları ve ekonomik kalkınma için yetersiz kalacağını anlamıştır. Dünya Bankası ve IMF gibi uluslar arası bankacılık çevrelerinden uzmanlar Libya’ya gelmiş olup, atılan bu adımlar bankacılık sektörünün dışa açılmasına büyük katkı sağlayacaktır. (Dünya Ülke Doyası 2010, 29)